هشدار 3 غول علم اقتصاد به ترامپ
در حالی که تعرفهها اغلب بهعنوان ابزار حمایت از تولید داخل شناخته میشوند، برخی اقتصاددانان معتقدند در شرایط خاص، میتوانند جایگزینی کمهزینهتر نسبت به مالیات بر درآمد باشند.

تعرفههای تجاری همواره موضوعی بحثبرانگیز در سیاستگذاری اقتصادی ایالات متحده بودهاند. مدافعان آنها از حفاظت از صنایع داخلی و افزایش درآمد دولت سخن میگویند، در حالی که منتقدان از هزینههای پنهان و آشکار آنها برای مصرفکنندگان هشدار میدهند. اکنون اما، گروهی از اقتصاددانان با نگاهی تازه به مسئله، به یک تبادل نادیدهگرفتهشده در این معادله اشاره میکنند: تعرفه در برابر مالیات بر درآمد.
تعرفههای پایین یا بالا؟ هیچکدام معجزه نمیکنند
بر اساس یک مقاله منتشرشده در Journal of Economic Perspectives سه اقتصاددان به نامهای مری آمیتی (اقتصاددان ارشد در فدرال رزرو نیویورک)، استیفن ردینگ (استاد اقتصاد در دانشگاه پرینستون و عضو مرکز پژوهشهای اقتصادی NBER) و دیوید واینستین (استاد اقتصاد در دانشگاه کلمبیا) اثرات اولیه تعرفههای سال ۲۰۱۸ دوران دولت ترامپ را تحلیل کردهاند. یافتههای آنها حاکی از آن است که با افزایش میانگین نرخ تعرفه به میزان ۱.۷ درصد، واردات بین ۱.۳ تا ۵.۹ درصد کاهش یافته است.
در سال ۲۰۱۸، این تعرفهها حدود ۱۵.۶ میلیارد دلار درآمد برای دولت ایجاد کردند. اما بررسیها نشان میدهد تقریباً تمام این هزینه از جیب مصرفکنندگان آمریکایی پرداخت شده، نه صادرکنندگان خارجی.
هزینه پنهان؛ کاهش رفاه مصرفکننده
در کنار افزایش درآمد، تعرفهها اثرات منفی قابلتوجهی نیز داشتهاند. مفهوم اقتصادی «زیان رفاه» (deadweight loss) به زیان ناشی از کاهش مبادلات اقتصادی سودمند اشاره دارد. آمیتی، ردینگ و واینستین برآورد کردهاند که تعرفههای ۲۰۱۸ باعث کاهش ۸.۲ میلیارد دلاری در منافع حاصل از تجارت شدهاند؛ رقمی که به نرخ سالانه حدود ۲۰.۵ میلیارد دلار (براساس ارزش پول امروز) میرسد.
بر اساس این برآوردها، هر خانوار آمریکایی بهطور میانگین سالانه ۱۵۶ دلار به دلیل این تعرفهها از دست داده است. با این حال، سئوال کلیدی هنوز باقی است؛ آیا این زیان کمتر از زیان ناشی از جایگزینهای دیگر مثل افزایش مالیات بر درآمد است؟
مقایسه تعرفه با مالیات: هزینهزایی یا درآمدزایی؟
در سطح حاشیهای، برخی اقتصاددانان معتقدند که تعرفهها ممکن است جایگزین کارآمدتری نسبت به مالیات بر درآمد باشند. به گفته نویسندگان مقاله، برای هر دلار درآمدی که تعرفههای ۲۰۱۸ ایجاد کردند، حدود ۴۴ سنت زیان رفاهی به وجود آمده است. در مقابل، مارتین فلدشتاین در سال ۲۰۰۱ تخمین زد که افزایش یک درصدی در نرخهای مالیات بر درآمد، حدود ۷۶ سنت زیان رفاهی بهازای هر دلار درآمدی که ایجاد میکند، به بار خواهد آورد.
با وجود این، برآوردها دو نکته هشداردهنده را نشان میدهند: نخست آنکه زیان رفاهی تعرفهها در صورت افزایش نرخ آنها ممکن است بیشتر شود. دوم آنکه این بررسی شامل هزینههای ناشی از اقدامات تلافیجویانه تجاری دیگر کشورها نیست. در سال ۲۰۱۸، صادرات آمریکا به دلیل تعرفههای تلافیجویانه حدود ۲.۴ میلیارد دلار در ماه کاهش یافت، رقمی که میتواند بهعنوان سقف بالای زیان رفاهی ناشی از این اقدامات در نظر گرفته شود.
اقتصاددانان هم گاهی چیزی را از قلم میاندازند
در حالی که اقتصاددانان معمولا به دقت بر تبادلهای اقتصادی متمرکز میشوند، بررسی حاضر نشان میدهد که برخی از آنها احتمالاً از بررسی مقایسهای دقیق میان تعرفهها و مالیاتها در حاشیه، غافل ماندهاند. در شرایطی که بدهی دولت آمریکا سریعتر از رشد اقتصادی آن افزایش مییابد و اراده سیاسی برای کاهش هزینهها محدود است، یافتن منبع جدیدی برای درآمد ضروری است. آیا بازگشت به تعرفهها، حتی در مقیاسی محدود، میتواند گزینه بهتری نسبت به افزایش مالیات بر درآمد باشد؟ پاسخ به این سؤال نیازمند بررسیهای عمیقتر است — اما اکنون، این پرسش روی میز آمده است.
منبع: thedailyeconomy