افشای رقم سوخت جدید در لایحه بودجه ۱۴۰۵
دولت در لایحه بودجه ۱۴۰۵ رسماً قیمت گازوییل (نفتگاز) در کارتهای اضطراری را به مرز ۱۰ هزار تومان نزدیک کرد؛ تصمیمی که با هدف کنترل مصرف و مبارزه با قاچاق گرفته شده، اما زنگ خطر جدی برای افزایش سرسامآور هزینههای حملونقل و رکود نوسازی ناوگان عظیم فرسوده کشور است.
بر اساس لایحه بودجه، قیمت گازوییل در سال آینده به ۱۰ هزار تومان خواهد رسید. این افزایش قیمت میتواند هزینههای حملونقل را به شدت افزایش دهد و نوسازی ناوگان فرسوده را به طور جدی تحت تأثیر قرار دهد.
افزایش قیمت گازوییل و تأثیرات آن
با توجه به سیاستهای سوختی دولت در بودجه سال آینده، به نظر میرسد که دولت به شدت به دنبال کسب درآمد از محل حاملهای انرژی است. بر اساس لایحه بودجه ۱۴۰۵، حداقل نسبت نرخ نفتگاز عرضهشده توسط کارت سوخت اضطراری جایگاه به نرخ خرید از پالایشگاه برای سال آینده ۳۰ درصد تعیین شده است. در حال حاضر، گازوییل یارانهای در جایگاهها ۳۰۰ تومان و در حالت آزاد ۶۰۰ تومان است. همچنین، قیمت خرید این سوخت از پالایشگاهها بین ۳۵ تا ۳۶ هزار تومان برآورد میشود. بنابراین، ۳۰ درصد این رقم بیش از ۱۰ و کمتر از ۱۱ هزار تومان خواهد بود.
این مسئله تأثیر شدیدی بر هزینههای حملونقل خواهد گذاشت؛ هزینههایی که بهطور مستقیم و غیرمستقیم بر دوش مردم خواهد افتاد و آنان باید تاوان سیاستهای سوختی اشتباه گذشته را پرداخت کنند. به نظر میرسد دولت قصد دارد با افزایش قیمتها، از یک سو مصرف سوخت را کنترل و بهینه کند و از سوی دیگر با قاچاق مبارزه کند. اما با توجه به فاصله قیمتی شدید میان نرخ سوخت در ایران و کشورهای همسایه، این نوع تصمیمات تنها سود قاچاقچیان را کاهش خواهد داد.
این سیاستهای همهجانبه میتواند موجب افزایش سطح عمومی قیمتها شده و تمام کسبوکارهای مرتبط با این بخش را به مخاطره بیاندازد. همچنین، افزایش هزینهها و تعرفههای مدنظر دولت در لایحه بودجه، اگرچه ممکن است روند نوسازی ناوگان فرسوده را متوقف نکند، اما سرعت آن را بهطور محسوسی کاهش خواهد داد.
آمار ناوگان فرسوده تجاری
بر اساس آخرین آمار، در مجموع ۴۸۴ هزار و ۵۱۷ دستگاه کامیون و کشنده در کشور در حال تردد هستند. از این تعداد، ۴۳ هزار و ۷۲۲ دستگاه بین ۲۶ تا ۴۱ سال سن دارند و عمر ۶۹ هزار و ۶۴۶ دستگاه از آنها بیش از ۴۱ سال است. همچنین، از ۲۵۷ هزار و ۶۱۳ کامیون در حال تردد، ۲۶ هزار و ۳۳۳ دستگاه کامیون بین ۲۶ تا ۴۱ سال سن دارند و ۵۶ هزار و ۳۲۲ دستگاه کامیون نیز عمری بالای ۴۱ سال دارند. تعداد کشندههای فعال در جادههای کشور نیز به ۲۲۶ هزار و ۹۰۴ دستگاه میرسد که عمر ۱۷ هزار و ۳۸۹ دستگاه از آنها بین ۲۶ تا ۴۱ سال است و ۱۳ هزار و ۳۲۴ دستگاه از آنها بیش از ۴۱ سال عمر دارند. همچنین، آمار نشان میدهد که ۱۳ هزار دستگاه کامیون یا کشنده بالای ۵۰ سال سن در جادههای کشور در حال تردد هستند.
برخی کارشناسان اعتقاد دارند که افزایش قیمت گازوییل به ۱۰ هزار تومان، اگرچه ممکن است در کوتاهمدت فشار زیادی بر بخش حملونقل وارد کند، اما در بلندمدت میتواند بهعنوان عاملی تحریککننده برای نوسازی ناوگان فرسوده عمل کرده و توجه بیشتری به حملونقل ریلی جلب کند. با این حال، این نظر در شرایط فعلی اقتصادی ایران ممکن است درست نباشد، زیرا نوسازی ناوگان فرسوده خارج از توان بسیاری از دارندگان این نوع وسایل نقلیه است. در همین حال، دولت با کاهش درآمدها نیز مواجه شده است. بنابراین باید دید آیا میتواند برای نوسازی و استفاده از فرصت افزایش قیمت این حامل انرژی، تسهیلات و شرایط ویژهای فراهم کند یا باید شاهد بروز بحرانی جدید در این حوزه بود.
منبع: گسترش نیوز
