سایه سنگین مذاکرات اوکراین روی بازار نفت

به گزارش گروه اقتصادی آوش، آغاز سال نوی میلادی برای بازار نفت با شرایط نوسانی همراه بود. طی دو ماه اخیر، قیمت نفت از بالاترین حد خود یعنی حدود ۸۰ دلار در اوایل ژانویه به محدوده پایین‌تر از ۷۰ دلار در اواخر فوریه رسیده است. این نوسانات تحت‌تاثیر ترکیبی از کاهش تنش‌های ژئوپلیتیکی، تغییر در انتظارات عرضه و تقاضا و سیاست‌های اقتصادی در جهان بوده است.

پس از آن‌که ترامپ با پوتین برای حل مناقشه اوکراین تماس گرفت، بازار نفت شاهد ریزش قیمت‌ها بود. این کاهش قیمت در پی چشم‌انداز احتمالی توافق صلح بین روسیه و اوکراین رخ داد که می‌تواند با پایان تحریم‌های مسکو، اختلالات عرضه جهانی را کاهش دهد.

افزایش قیمت‌ها در ابتدای ژانویه

از ابتدای ژانویه یعنی اواسط دی‌ماه امسال قیمت نفت شاهد افزایش قابل‌توجهی بود و نرخ نفت برنت با جهشی بیش از ۳.۶ درصد به ۷۹.۸ دلار رسید. نفت وست تگزاس اینترمدیت (WTI) با افزایش ۳.۶ درصدی به ۷۶.۷۵ دلار رسید.

به اعتقاد صاحب‌نظران این افزایش نرخ مقطعی در بازارهای جهانی عمدتاً به دلیل تحریم‌های گسترده آمریکا علیه نفت و گاز روسیه و نگرانی از کاهش عرضه نفت در بازار ایجاد شده بود.

روند کاهشی از ابتدای فوریه

روند افزایشی قیمت نفت در اواخر ژانویه و اوایل فوریه متوقف شد و نرخ‌ها در بازار ریزش کرد. با ازسرگیری فعالیت خط لوله‌ای که نفت روسیه و قزاقستان را به اروپا منتقل می‌کند، نگرانی‌ها درباره عرضه نفت به اروپا کاهش یافت و فشار صعودی بر قیمت‌ها کم شد.

از سوی دیگر به اعتقاد کارشناسان اظهارات بانک مرکزی آمریکا مبنی بر رویکرد محتاطانه‌تر در کاهش نرخ بهره، نگرانی‌هایی درباره کندشدن رشد اقتصادی جهان و در نتیجه کاهش تقاضا برای نفت پدید آورد که به افت بیش از دودرصدی قیمت‌ها در یک هفته منجر شد.

ثبات در اواسط فوریه

بررسی روند بازار نشان می‌دهد که اواسط فوریه بازار نفت به ثبات نسبی رسیده است. در آخرین گزارش‌ها تا اواخر فوریه، قیمت نفت برنت به حدود ۷۳.۳ دلار و WTI به حدود ۶۷ دلار رسید.

افزایش واردات نفت خام باوجود رکود اقتصادی

سید حمید حسینی، رئیس هیأت مدیره اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفت، گاز و پتروشیمی ایران در گفت‌وگو با رسانه‌ها درباره شرایط بازار نفت در سال جاری میلادی معتقد است که سیاست‌های تجاری ترامپ و اعمال تعرفه ۶۰ درصدی بر کالاهای چینی و ۲۵ درصدی بر کالاهای اروپایی، بر نرخ تورم و رشد اقتصادی این کشورها تأثیر بسیاری خواهد گذاشت در نتیجه بازار نفت هم از این شرایط تأثیر می‌پذیرد.

وی تزریق بیش از ۳۰۰ میلیون بشکه در روز از ذخایر نفتی آمریکا به بازار را عاملی برای کنترل قیمت‌ها نمی‌داند زیرا باوجود این اقدامات، میانگین نرخ نفت به ۷۷ دلار در بازارهای جهانی می‌رسد.

به گفته سید حمید حسینی گسترش انرژی‌های تجدیدپذیر و خودروهای برقی در چین هم نتوانسته است که میزان مصرف نفت و فرآورده‌های نفتی را کاهش دهد. درحالی‌که پیش‌بینی می‌شد با توسعه در این بخش میزان مصرف نفت تا سقف پنج درصد کاهش یابد اما اقدامات چین فقط نزدیک به دو درصد و معادل ۲۱۰ هزار بشکه، مصرف نفت در این کشور را کاهش داده است.

به اعتقاد وی، رکود اقتصادی دنیا هم باعث کاهش مصرف انرژی نشده و به‌عنوان‌مثال واردات نفت خام هند ۱۰۰ هزار بشکه افزایش‌یافته است. رئیس هیات مدیره اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفت، گاز و پتروشیمی ایران میزان واردات نفت خام مجموع کشورهای آسیایی را بیش از ۲۶ میلیون و ۸۰۰ هزار بشکه اعلام می‌کند.

به اعتقاد وی تداوم روند کاهشی نرخ بهره در آمریکا می‌تواند بر بازار نفت اثر مثبت بگذارد ضمن آنکه سرمای هوا با ایجاد اختلال در عرضه نفت آمریکا، بازارها را به سمت افزایشی شدن هدایت کرده است.

این سخنان سید حمید حسینی با اطلاعات منتشر شده از سوی منابع رسمی و نوسانات قیمت در بازار نفت همخوانی است زیرا پس از حمله پهپادی اوکراین به یک ایستگاه پمپاژ مرتبط با خط لوله کاسپین که مسیر اصلی صادرات نفت قزاقستان است، منابع روسی اعلام کردند که میزان صادرات نفت این کشور به میزان ۳۰ تا ۴۰ درصد کاهش‌یافته است و این یعنی ۳۸۰ هزار بشکه نفت در روز کاهش عرضه به بازار را شاهد بوده‌ایم. نمودارها نشان می‎دهد بعد از اعلام این خبر، قیمت نفت افزایش‌یافته است.

همچنین با اعلام منابع رسمی آمریکا درباره کاهش تولید در سومین ایالت بزرگ تولیدکننده نفت آمریکا یعنی داکوتای شمالی به میزان ۱۵۰ هزار بشکه در روز به‌خاطر سرما، بازار نفت با افزایش قیمت روبرو شد.