نبرد جهانی برای کنترل اینترنت در ایران

به گزارش گروه اقتصادی آوش، ایران در این مدت اخیر تلاش کرده است تا با استفاده از ابزارهای دیپلماتیک و حقوقی فعالیت استارلینک در این کشور را محدود کند. وزیر پیشین ارتباطات ایران، عیسی زارع‌پور اعلام کرده بود که ایران از فناوری‌های جدید استقبال می‌کند اما شرکت‌هایی مانند استارلینک تنها در صورتی مجاز به فعالیت در ایران خواهند بود که قوانین و مقررات سرزمینی کشور را رعایت کنند.

در همین راستا وزارت ارتباطات ایران از اتحادیه جهانی مخابرات (ITU) درخواست کرده که ارائه‌دهندگان اینترنت ماهواره‌ای را ملزم کند تا بدون مجوز رسمی از دولت ایران خدماتی در این کشور ارائه نکنند. ITU نیز در پاسخ به این درخواست اعلام کرده که فعالیت استارلینک در ایران بدون رعایت مقررات داخلی غیرمجاز است.

واکنش آمریکا: ما اجازه محدودیت نمی‌دهیم

با این حال دولت آمریکا به‌طور قاطع با درخواست ایران مخالفت کرده است. وزارت خزانه‌داری ایالات متحده که مسئول تنظیم سیاست‌های تحریمی است، پیش‌تر تحریم‌های مرتبط با خدمات اینترنتی را لغو کرده بود تا شرکت‌هایی مانند استارلینک بتوانند بدون نیاز به تایید دولت ایران خدمات خود را ارائه دهند.

مقامات آمریکایی اعلام کرده‌اند که دسترسی به اینترنت آزاد یک حق اساسی است و واشنگتن اجازه نخواهد داد که ایران فعالیت استارلینک را محدود کند. این موضع‌گیری در تقابل مستقیم با تلاش‌های ایران برای تحت کنترل درآوردن اینترنت ماهواره‌ای است.

ایلان ماسک: استارلینک را در ایران فعال می‌کنیم

ایلان ماسک، مدیرعامل اسپیس‌ایکس که مالک استارلینک است، نیز پیش‌تر اعلام کرده بود که این سرویس را برای شهروندان ایرانی فعال خواهد کرد، حتی اگر دولت ایران با این مسئله مخالف باشد. او در پاسخ به یکی از کاربران در شبکه‌های اجتماعی گفت که استارلینک در ایران در حال اجراست و تیم او به دنبال راه‌هایی برای دور زدن محدودیت‌های دولتی ایران است.

این اختلاف نظر میان ایران و آمریکا بر سر استارلینک نشان‌دهنده چالش‌های گسترده‌ای در زمینه کنترل فضای مجازی و دسترسی به اینترنت آزاد در ایران است. ایران تلاش دارد اینترنت را در چارچوب قوانین داخلی خود کنترل کند، در حالی که آمریکا و شرکت‌هایی مانند استارلینک به دنبال ارائه خدمات بدون محدودیت به کاربران ایرانی هستند.

به چالش کشیدن نظام فیلترینگ در ایران

این تقابل می‌تواند پیامدهای گسترده‌ای داشته باشد. اگر آمریکا و استارلینک موفق شوند بدون مجوز دولت ایران اینترنت ماهواره‌ای را در کشور فعال نگه دارند، این موضوع می‌تواند نظام فیلترینگ ایران را به چالش بکشد و امکان دسترسی آزاد مردم به اینترنت جهانی را افزایش دهد. از سوی دیگر ایران احتمالا تلاش خواهد کرد تا با اقدامات فنی و قانونی جلوی نفوذ استارلینک را بگیرد.

در نهایت این کشمکش میان ایران و آمریکا می‌تواند سرنوشت اینترنت در ایران را تغییر دهد و مشخص کند که تا چه اندازه دولت‌ها قادر به کنترل دسترسی شهروندان خود به فضای مجازی هستند.