میدان‌داری «دیپ سیک» در بازار پر تنش آمریکا
استارتاپ‌های چینی دیگر تنها در حال تقلید از فناوری‌های غربی نیستند، بلکه محصولاتی توسعه می‌دهند که می‌توانند به‌طور مستقل در سطح جهانی رقابت کنند.
به گزارش گروه اقتصادی آوش، چین سال‌هاست که در حوزه فناوری و هوش مصنوعی سرمایه‌گذاری گسترده‌ای انجام داده، اما بسیاری از محصولات این کشور به دلیل محدودیت‌های اینترنتی و موانع تجاری در بازارهای غربی کمتر دیده شده‌اند. با این حال استارتاپ دیپ‌سیک (DeepSeek) توانسته در مدت کوتاهی مسیر متفاوتی را طی کند.
این چت‌بات چینی که به‌تازگی معرفی شده نه‌تنها توانسته به محبوب‌ترین اپلیکیشن در اپ استور اپل آمریکا تبدیل شود، بلکه ChatGPT را از صدر جدول پایین کشیده است. چنین موفقیتی در بازار آمریکا که شرکت‌های بزرگی مانند OpenAI، گوگل و مایکروسافت حاکم آن هستند، بسیار کم‌سابقه است.
چت‌بات چینی چگونه بازار را تصاحب کرد؟
چت‌بات دیپ‌سیک بر پایه مدل زبانی DeepSeek-V3 ساخته شده است که یکی از پیشرفته‌ترین مدل‌های متن‌باز محسوب می‌شود. این مدل برخلاف بسیاری از رقبای خود که داده‌های محدود و کنترل‌شده‌ای دارند، با مجموعه وسیعی از داده‌های چندزبانه آموزش دیده و همین موضوع باعث شده دقت و انعطاف‌پذیری بالایی در مکالمات داشته باشد.
یکی از مزیت‌های اصلی دیپ‌سیک در سرعت پردازش و پاسخ‌گویی آن است. کاربران گزارش داده‌اند که این چت‌بات می‌تواند در زمان واقعی پاسخ‌های کاملا دقیق و مرتبط ارائه دهد، بدون آنکه دچار تاخیر یا خطاهای رایج مدل‌های دیگر شود. علاوه بر این پشتیبانی از زبان‌های مختلف، از جمله انگلیسی و چینی باعث شده کاربران بیشتری از نقاط مختلف دنیا بتوانند از آن استفاده کنند.
یکی دیگر از دلایل محبوبیت سریع دیپ‌سیک رایگان بودن آن است. در حالی که بسیاری از مدل‌های پیشرفته هوش مصنوعی از جمله ChatGPT برای دسترسی به نسخه‌های قدرتمندتر نیاز به اشتراک ماهانه دارند، دیپ‌سیک این خدمات را بدون هزینه در اختیار کاربران قرار داده است. همین عامل باعث شده که بسیاری از کاربران به‌ویژه در آمریکا به‌سرعت به سمت آن جذب شوند.
دیپ‌سیک چطور توانست ChatGPT را کنار بزند؟
وقتی ChatGPT در نوامبر ۲۰۲۲ معرفی شد، کمتر کسی تصور می‌کرد که یک چت‌بات بتواند چنین تاثیری بر اینترنت و کسب‌وکارهای دیجیتال بگذارد. اما تنها دو سال بعد یک استارتاپ چینی موفق شد در همان بازار جایگاه اول را از آن خود کند.
اولین دلیل این موفقیت تجربه کاربری بهتر دیپ‌سیک است. بسیاری از کاربران گزارش داده‌اند که این چت‌بات در مقایسه با ChatGPT مکالمات طبیعی‌تر و پاسخ‌های دقیق‌تری ارائه می‌دهد. همچنین برخلاف بسیاری از مدل‌های آمریکایی که محدودیت‌هایی در برخی موضوعات دارند، دیپ‌سیک با سیاست‌های بازتری طراحی شده است.
دومین عامل رایگان بودن و عدم نیاز به ثبت‌نام پیچیده است. کاربران برای استفاده از بسیاری از چت‌بات‌های معروف نیاز به ایجاد حساب کاربری، احراز هویت و حتی پرداخت هزینه دارند. اما دیپ‌سیک این فرآیندها را به حداقل رسانده و در دسترس همگان قرار داده است.
عامل دیگر که نباید نادیده گرفته شود، استراتژی بازاریابی هوشمندانه دیپ‌سیک است. این استارتاپ به‌جای تمرکز روی بازار چین از همان ابتدا بازار بین‌المللی را هدف گرفت و با تبلیغات گسترده در شبکه‌های اجتماعی و پلتفرم‌های محبوب توانست کاربران زیادی را به سمت خود بکشاند.
آیا دیپ‌سیک تهدیدی برای تسلط آمریکا بر بازار هوش مصنوعی است؟
موفقیت دیپ‌سیک فقط یک اتفاق نیست. این رویداد نشان‌دهنده تغییرات مهمی در بازار جهانی هوش مصنوعی است. تا چند سال پیش اکثر فناوری‌های برتر در این حوزه توسط شرکت‌های آمریکایی مانند OpenAI، گوگل و مایکروسافت توسعه می‌یافت. اما حالا چین در حال تبدیل شدن به یک قطب قدرتمند در این صنعت است.
البته دیپ‌سیک هنوز در برابر چالش‌های بزرگی قرار دارد. تحریم‌های آمریکا علیه چین محدودیت‌های صادرات تراشه‌های پیشرفته و موانع قانونی در بازارهای غربی می‌توانند مشکلاتی برای رشد این چت‌بات ایجاد کنند. از طرف دیگر واکنش شرکت‌های آمریکایی نیز مهم خواهد بود. OpenAI، گوگل و دیگر شرکت‌های بزرگ برای حفظ جایگاه خود، مدل‌های پیشرفته‌تر و ارزان‌تری ارائه خواهند کرد.
اما چیزی که مشخص است، این است که دیپ‌سیک زنگ خطری برای رقبای آمریکایی به صدا درآورده است. این استارتاپ نشان داده که چینی‌ها دیگر فقط مصرف‌کننده فناوری‌های غربی نیستند، بلکه می‌توانند نوآوری‌های جهانی را رهبری کنند. اگر این روند ادامه پیدا کند، ممکن است در آینده نزدیک دیپ‌سیک و دیگر استارتاپ‌های چینی بتوانند به رقیب اصلی شرکت‌های فناوری آمریکایی تبدیل شوند.
آغاز دوران جدید در هوش مصنوعی؟
دیپ‌سیک تنها یک چت‌بات نیست، بلکه نمادی از تغییرات عمیق در صنعت هوش مصنوعی جهانی است. موفقیت این استارتاپ چینی در بازار آمریکا نشان می‌دهد که چین در حال افزایش نفوذ خود در این حوزه است و می‌تواند تهدیدی جدی برای سلطه شرکت‌های غربی باشد.
با این حال مسیر پیش روی دیپ‌سیک آسان نخواهد بود. تحریم‌های آمریکا، رقابت شدید با شرکت‌های بزرگ و چالش‌های مربوط به اعتماد کاربران غربی به فناوری‌های چینی، موانعی هستند که این استارتاپ باید بر آن‌ها غلبه کند. اما اگر دیپ‌سیک بتواند این مسیر را ادامه دهد، ممکن است در آینده، شاهد تغییرات اساسی در نقشه قدرت‌های برتر هوش مصنوعی جهان باشیم.
