بازگشت درخشان مجید حسینی پس از نزدیک به دو سال، معادلات خط دفاع تیم ملی را بههم ریخته و امیر قلعهنویی را وارد دشوارترین انتخاب تاکتیکیاش تا پیش از جام جهانی ۲۰۲۶ کرده است؛ حالا نه تنها زوج قطعی خط دفاع مشخص نیست، بلکه سبک بازی حریفان تعیینکننده اصلی انتخاب نهایی خواهد بود.
امیر قلعهنویی در حالی وارد آخرین مسیر آمادهسازی برای جام جهانی 2026 میشود که برخلاف خط حمله و میانه زمین، بیشترین چالش او در «قلب دفاع» شکل گرفته است؛ جایی که بازگشت غیرمنتظره مجید حسینی و ترکیب موفق او کنار شجاع خلیلزاده، نظم ذهنی سرمربی تیم ملی را بههم زده و انتخاب نهایی را به یک معمای سخت تبدیل کرده است.
۱. بازگشت حسینی؛ تغییر ناگهانی وزن تاکتیکی در خط دفاع
در فوتبال ملی، بازیکنی که بعد از نزدیک به دو سال غیبت، چنین تأثیری بگذارد کم دیده میشود. اما حسینی با یک بازی بیاشتباه برابر کیپورد نشان داد نهتنها از فرم ایدهآلش فاصله نگرفته، بلکه هنوز پای ثابت ساختار دفاعی مربیانی است که به نظم و پوشش فضا اهمیت میدهند. چیزی که قلعهنویی را جذب کرده، فقط تجربه نیست؛ حسینی بازیخوانی بهتری نسبت به کنعانیزادگان دارد و در استفاده از فضا پشت مدافع کناری کمتر اشتباه میکند. همین ویژگی او را دوباره تبدیل به «نقطه اتکا» کرده است.
۲. شجاع – کمریسکتر از قبل؛ نقطه تلاقی تجربه و جنگندگی
خلیلزاده سالها با یک سبک دفاعی پرریسک شناخته میشد اما در دوران اخیر، با افت بدنی محدودتر و بازی پختهتر، سبک جدیدی ارائه میدهد:
کمتر خطا، بیشتر پیشبینی، کمتر درگیریهای غیرضروری.
به همین دلیل زوج او با حسینی از لحاظ مکملبودن، یکی از کماشتباهترین ترکیبهای ممکن است؛ هر دو در نبرد هوایی قویاند، یکی سریعتر (حسینی)، دیگری قدرتمندتر در تماس بدنی (شجاع) و ساختار دفاعی کمریسکتری را تشکیل میدهند.
۳. کنعانیزادگان؛ مدافعی که نیمکتنشینیاش از نظر فنی توجیه دارد؟
کنعانیزادگان همیشه یکی از انتخابهای ثابت مربیان تیم ملی بوده اما پروفایل تاکتیکی او وابسته به فرم بدنی است.
او: در طراحی فاز اول بازیسازی بهتر از شجاع است، اما در دفاع انتقالی (ترنزیشن) نسبت به حسینی ضعف بیشتری دارد، و ریسکهای فردیاش گاهی به تیم ضربه میزند. به همین دلیل، با بازگشت حسینی، قلعهنویی حالا گزینهای دارد که «هم تجربه جام جهانی دارد، هم ریسک پایینتر».
۴. مسئله مهمتر: انتخاب زوج اصلی یا ساختن دفاعی منعطف؟
قلعهنویی بهطور سنتی طرفدار ساختار ۴ دفاعه با دو مدافع تخصصی است، اما حضور همزمان:
حسینی، خلیلزاده، کنعانیزادگان و حتی نعمتی و حزباوی (در صورت آمادگی)، فضا را برای یک رویکرد جدید باز میکند.
ایران مقابل حریفان مختلف نیاز به پروفایلهای متفاوت دارد:
مقابل تیمهای سرعتی (مثل ژاپن): حسینی + کنعانی
مقابل تیمهای فیزیکی (مثل اروپاییها): حسینی + شجاع
مقابل تیمهایی با پرس بالا: کنعانی بهترین گزینه برای شروع بازی از عقب است.
این یعنی احتمال دارد تیم ملی «یک زوج ثابت نداشته باشد» و قلعهنویی بر اساس ویژگیهای حریف تصمیمگیری کند.