صالحی: شهریار با شعله‌های شعر ادامه راه ستارخان و باقرخان بود/ شعر روح ایران و ایران همزاد شعر است
کنگره بین‌المللی بزرگداشت استاد شهریار با حضور سیدعباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و برخی دیگر از مقامات پنج‌شنبه (۲۷ شهریور) در شهر تبریز برگزار شد.
سیدعباس صالحی در این مراسم گفت: بسیار خوشحال هستم که در این روز مبارک در تبریز و آذربایجان حضور دارم؛ منطقه‌ای که نماد ادب، مقاومت، پایداری و سد فولادین تاریخ این سرزمین بوده و هست.
وی افزود: سلام گرم رئیس‌جمهور محترم جناب آقای دکتر پزشکیان و دولت محترم را خدمت تک‌تک عزیزان تقدیم می‌کنم؛ با وجود آنکه امروز هیئت دولت جلسه داشت بنده موظف شدم به نمایندگی از ایشان و دولت در این محفل حضور یابم و به شعر و ادب فارسی و به شهریار شعر ایران ادای احترام کنم.
صالحی با بیان اینکه در این فرصت به دو پرسش اشاره می‌کنم و پاسخ مختصر می‌دهم، تصریح‌کرد: پرسش اول این است که شعر ایران چه تمایزی با شعر و جایگاه شاعری در دیگر کشورهای جهان دارد و پرسش دوم ناظر به جایگاه شهریار در شعر ایران است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: پرسش نخست را به تناسب روز شعر و ادب فارسی مطرح کردم؛ همه ملت‌ها و جوامع شاعرانی داشته و دارند اما شعر در ایران متمایز است تا جایی که میتوان گفت شعر روح ایران است و این سخن گزاف نیست.
وی افزود: ایران همزاد شعر است و هیچ ملتی چون ایرانیان شاعرانه نیندیشیده، شاعرانه نزیسته و حتی هنرش شاعرانه نبوده است.
صالحی با طرح این پرسش که چرا شعر در ایران چنین سرنوشتی یافته است؟ اینگونه به آن پاسخ داد: این امر علل گوناگونی دارد؛ نخست سابقه تاریخی شعر در ایران است، کمتر ملتی به اندازه ایران سابقه شاعرانگی دارد، از گاتاهای زرتشت (ده تا یازده قرن پیش از میلاد تا امروز) پیوسته با شعر زیسته‌ایم، علاوه بر آن آیین و مذهب ما نیز با شعر به ما تعلیم داده شده است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ادامه به دلیل دوم اشاره کرد و گفت: جغرافیای ایران جغرافیایی شاعرانه است؛ از شمال تا جنوب و از شرق تا غرب، در شهر و روستا، ردپای شعر دیده می‌شود.
وی در آخر به دلیل سوم پرداخت و افزود: هر قوم و زبانی که در ایران زندگی کرده است شاعران بزرگی داشته و دارد؛ این‌ها بخشی از عوامل‌اند و ساعت‌ها میتوان درباره این موضوع سخن گفت.
صالحی تصریح کرد: ایران، ایرانِ شعر است، حتی سینما، مینیاتور و هنرهای تجسمی ایران شعر هستند؛ شعر، روح و دم مسیحایی ایران است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ادامه به جایگاه شهریار در شعر ایران اشاره کرد و گفت: شما تبریزیان و ما ایرانیان برای برخوردار بودن از شخصیتی چون شهریار باید افتخار کنیم؛ در دوره‌ای که معجزه‌های کلام کمیاب شده‌اند، شهریارها را دیده‌ایم و آنها را در عصر خود داریم.
وی افزود: برای پاسخ به جایگاه شهریار در شعر ایران، تنها به چند نکته کوتاه اشاره می‌کنم؛ اول اینکه زبان شهریار هم زبان روشنفکرانه است و هم زبان عامیانه.
صالحی تصریح کرد: او توانست پیوندی میان زبان فاخر، کلاسیک و زبان مردم ایجاد کند؛ کاری که آسان نیست و بسیاری کوشیده‌اند اما نتوانسته‌اند.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با تاکید براینکه شهریار شاعری دوزبانه است، ادامه داد: او در هر دو زبان فارسی و ترکی آثار برجسته زیادی دارد؛ در تاریخ ایران شاعران دوزبانه و چندزبانه بسیاری زیسته‌اند، اما کمتر کسی در هر دو زبان توانسته چون شهریار بدرخشد.
وی با بیان اینکه شهریار پلی میان شرق و غرب است، افزود: او با ادبیات فرانسه و سبک رمانتیسم آشنا بود و هم‌زمان با عرفان و اشراق ایرانی پیوند داشت؛ این ترکیب در او التقاطی ناخواسته نیافرید، بلکه آمیزه‌ای درخشان و زیبا پدید آورد.
صالحی با تاکید براینکه شهریار شاعری مذهبی و آیینی است، تصریح‌کرد: اشعار مذهبی و آیینی او جایگاهی والا دارد؛ بهره‌گیری او از قرآن کریم، احادیث و عشق ژرف به امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام قابل توجه است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به اینکه تعلق شهریار به وطن همراه با تعلقش به آذربایجان پابه‌پا حرکت می‌کند، گفت: او این دو عشق را به اندازه و به یک سهم نگه می‌دارد؛ شهریار در شعرهایش هم از تبریز و آذربایجان سخن می‌گوید و به همین میزان از ایران حرف می‌زند.
وی افزود: وطن، ایران و پرچم برای شهریار قداست داشت؛ او با شعله‌های شعر ادامه راه ستارخان و باقرخان بود. یادش گرامی باد.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: در پایان، از همه عزیزانی که در برگزاری این کنگره نقش داشتند سپاسگزاری می‌کنم، ایران عزیزمان پایدار باد.
