چرا ایران میزبان پنجرههای ملی بسکتبال ۲۰۲۷ نمیشود؟
ایران میزبان سوپرلیگ بسکتبال باشگاههای غرب آسیاست، اما پرسش مهم اینجاست؛ چرا فدراسیون جهانی بسکتبال (فیبا) در پنجرههای ملی، مجوز میزبانی را به ایران نمیدهد؟
چند روز پیش فدراسیون بسکتبال اعلام کرد با وجود رایزنیهای انجامشده، میزبانی دیدارهای خانگی تیم ملی ایران در پنجره دوم مرحله مقدماتی جام جهانی بسکتبال ۲۰۲۷، در نهایت به کشور ثالث منتقل شده است. فدراسیون در توضیح این تصمیم به نقل از فیبا نوشت که «وضعیت ایمنی و امنیت در ایران و اسرائیل همچنان در حال بررسی است و در صورت فراهم شدن شرایط مناسب، آمادگی بازگرداندن میزبانیها به کشورهای مربوطه وجود دارد.»
پنجره دوم انتخابی جام جهانی ۲۰۲۷ با دیدارهای ایران برابر اردن و سوریه، در نیمه نخست اسفندماه برگزار میشود و فیبا اعلام کرده میزبان این دو مسابقه متعاقباً معرفی خواهد شد.
این تصمیم در حالی اتخاذ شده که برخلاف پنجرههای ملی، میزبانی ایران در سوپرلیگ بسکتبال باشگاههای غرب آسیا همچنان پابرجاست. امروز (چهارشنبه) تیم شهرداری گرگان در همین رقابتها میزبان الریاضی لبنان است؛ موضوعی که تناقض آشکار در سیاستهای میزبانی فیبا را پررنگتر میکند. با این حال فدراسیون بسکتبال، همزمان با تأیید لغو میزبانی پنجرههای ملی، اشارهای به این تصمیم متناقض فیبا درخصوص رقابتهای باشگاهی نداشته است.
دو هفته پیش نیز قرار بود دیدار شهرداری گرگان و الوحده سوریه در تهران برگزار شود که به دلیل انصراف تیم سوری، این مسابقه با نتیجه فنی ۲۰ بر صفر به سود نماینده ایران اعلام شد.
ریشه بخشی از این تصمیمات به سابقه انصراف برخی تیمها از سفر به ایران بازمیگردد. در مسابقات قهرمانی جوانان آسیا – اقیانوسیه ۲۰۲۲، تیمهای استرالیا و نیوزیلند از حضور در تهران انصراف دادند. همچنین در پنجره پنجم انتخابی جام جهانی ۲۰۲۳ نیز تیم ملی استرالیا از سفر به ایران خودداری کرد و شکست فنی را پذیرفت.
اصرار فیبا بر سلب میزبانی ایران در پنجرههای ملی را میتوان در امتداد همین اتفاقات تحلیل کرد؛ بهویژه آنکه تیم ملی ایران در پنجره چهارم انتخابی جام جهانی ۲۰۲۷، همگروه استرالیا و نیوزلند خواهد بود. با توجه به احتمال انصراف این تیمها از سفر به ایران، این نگرانی وجود دارد که بسکتبال ایران تا پایان پنجرههای انتخابی، بهطور کامل از امتیاز میزبانی محروم شود.
هرچند تناقض در تصمیمگیریهای فیبا موضوعی قابل بحث است، اما در این میان نقش فدراسیون بسکتبال ایران نیز پررنگ میشود. انتظار میرود فدراسیون با همراهی وزارت ورزش و جوانان و کمیته ملی المپیک، برای برونرفت از چرخه سلب میزبانیهای ملی، وارد عمل جدی شود. پرسش اصلی اینجاست که دیپلماسی بسکتبال ایران در سطح منطقهای و بینالمللی چه جایگاهی دارد و چه اقداماتی تاکنون برای حفظ منافع ملی انجام شده است؟
در سالهای اخیر، دیپلماسی بسکتبال ایران تحتتأثیر لغو مکرر میزبانیها، امتناع حریفان از سفر به ایران، از دست دادن تورنمنت کاپ جونز در چینتایپه و ضعف در برنامهریزی بازیهای تدارکاتی تیم ملی قرار گرفته است. تداوم این روند، بدون پیگیری مؤثر نهادهای بالادستی و تقویت ارتباطات بینالمللی فدراسیون، میتواند پیامدهای منفی بلندمدتی برای جایگاه بسکتبال ایران در تعامل با فدراسیونهای منطقهای و نهادهای بینالمللی به همراه داشته باشد؛ پیامدهایی که در نهایت، قدرت اثرگذاری ایران در تصمیمات مهم بسکتبال را نیز کاهش خواهد داد.